سوره یاسین آیات 31 الی 34

[ستاری Sattari]

سوره یاسین آیات 31 الی 33

 

الَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُم مِّنْ الْقُرُونِ أَنَّهُمْ إِلَيْهِمْ لاَ يَرْجِعُونَ (31)
وَإِن كُلٌّ لَّمَّا جَمِيعٌ لَّدَيْنَا مُحْضَرُونَ (32)

آيا نديدند چه بسيار نسل هايى را كه قبل از آنان هلاك كرديم و آنان به سوى اين كفّار بر نمى گردند؟
و نيستند آنان مگر اين كه همگان نزد ما حاضر مى شوند.
 این طور نیست که: اگر هلاک شدند و نتوانستند به این جهان باز گردند مسأله تمام است،
 نه، مرگ در حقیقت آغاز کار است، نه پایان، به زودى، همگى در عرصه محشر، براى حساب گردآورى مى شوند، و بعد از آن، مجازات دردناک الهى، مجازاتى مستمر و پى گیر در انتظار آنهاست.بسوزند چوب درختان بى بر * سزا خود همین است مربى برى را!
 كلمه ى «قَرن» به گفته تفسير نمونه، هم به زمان طولانى گفته مى شود و هم به مردمى كه در يك زمان زندگى مى كنند.
 راغب  در  مفردات  مى گوید:  حسرت  به معنى اندوه بر چیزى است که از دست
كسانى كه در تاريخ تحقيق نكنند و از سرنوشت گذشتگان عبرت نگيرند، مورد انتقاد قرار مى گيرند. «أ لَم يروْا»
سنّت هاى الهى در تاريخ ثابت است و سرنوشت ها به يكديگر شباهت دارد و ديدن يك صحنه مى تواند الگوى صحنه هاى ديگر باشد. «أ لَم يروْا...»

وَجَعَلْنَا فِيهَا جَنَّاتٍ مِن نَّخِيلٍ وَأَعْنَابٍ وَفَجَّرْنَا فِيهَا مِنْ الْعُيُونِ (34)

و در آن، باغ هايى از درختان خرما و انگور قرار داديم و در آن چشمه ها شكافته و روان ساختيم.

على(علیه السلام) درباره عبرت گرفتن از مردگان، در یکى از خطبه ۱۸۸ نهج البلاغه  فرموده است: لا عَنْ قَبِیح یَسْتَطِیعُونَ انْتِقالاً وَ لا فِی حَسَن یَسْتَطِیعُونَ ازْدِیاداً:
.
 نه امکان این است که از قبائح اعمال خود انتقال یابند، و نه قدرت دارند که بر حسنات خویش بیفزایند  (چرا که راه بازگشت بسته شده و جبران امکان پذیر نیست)
ما نیازى به این امور نداریم، تنها یک اشاره کافى است که همه آنها را خاموش سازیم و به دیار عدم بفرستیم و تمام زندگى آنها را در هم بکوبیم.
تنها یک اشاره کافى است که عوامل حیات آنها تبدیل به عامل مرگشان شود، و در لحظه اى کوتاه، و زودگذر، طومار زندگانیشان را درهم پیچد!
ضمیر در  لَهُم  به  عباد  بر مى گردد، که در آیات قبل آمده است، و منظور از  عباد  در اینجا تمام بندگانى است که در مسائل مربوط به مبدأ و معاد، گرفتار انحراف یا اشتباهند، و قرآن وضع آنها را مایه حسرت و تأسف مى شمرد.
 تعبیر به  آیَةٌ  به صورت  نکره  اشاره به عظمت و اهمیت و وضوح این نشانه توحیدى است.
هر دانه و گياهى كه از زمين مى رويد، همچون مرده اى است كه در قيامت از گور بر مى خيزد. «و آية لهم»
مسأله حیات و زندگى، از مهمترین دلائل توحید است، مسأله اى است فوق العاده مرموز، پیچیده، و شگفت انگیز، که عقل همه دانشمندان را به حیرت افکنده و با تمام پیشرفتهاى عظیمى که در علم و دانش نصیب بشر شده،  هنوز کسى معماى آن را نگشوده است، هنوز کسى به درستى نمى داند: تحت تأثیر چه عواملى در روز نخست، موجودات بى جان تبدیل به سلولهاى زنده شده است؟
هنوز کسى نمى داند: بذرهاى گیاهان و طبقات مختلف آن، دقیقاً چگونه ساخته شده؟ و چه قوانین مرموزى، بر آن حاکم است که به هنگام فراهم شدن شرائط مساعد، به حرکت در مى آید، و رشد و نمو را آغاز مى کند، و ذرات زمین مرده را جذب وجود خود مى نماید، و از این طریق، موجودات مرده را تبدیل به بافتهاى موجود زنده مى کند، تا هر روز جلوه تازه اى از حیات را نشان دهد.

 

وَآيَةٌ لَّهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبّاً فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ (33)

و زمين مرده كه ما آن را زنده كرديم و دانه اى از آن خارج ساختيم كه از آن مى خورند، براى آنان نشانه اى است (بر امكان معاد).
از سوى دیگر، با مقدم داشتن  مِنْهُ  بر  یَأْکُلُون  که معمولاً براى حصر  مى آید،
این نکته را بیان مى کند که: بیشترین (و نیز بهترین) تغذیه انسان، از مواد گیاهى است آن چنان که گوئى تمام غذاى انسان را تشکیل مى دهد!

وَ جَعَلْنا فِيها جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَ أَعْنابٍ وَ فَجَّرْنا فِيها مِنَ الْعُيُونِ (34)

و در آن، باغ‌هايى از درختان خرما و انگور قرار داديم و در آن چشمه‌ها شكافته و روان ساختيم.

 

نکته ها

در قرآن از ميان ميوه‌ها نام انگور و خرما بيش‌تر به كار رفته و اين يا به خاطر نقش غذايى اين دو ميوه است و يا به خاطر در دسترس بودن آنها يا تنوّع گونه‌هاى آنها يا بهره‌گيرى از خشك و تر آن دو و يا جهات ديگر.

دو كلمه‌ «نَخِيلٍ» و «أَعْنابٍ» به صورت جمع بكار رفته است، زيرا هر يك از خرما و انگور داراى انواع زيادى هستند.

 قرار دادیم‌ ‌در‌ ‌آن‌ زمین‌ میته‌ باغستانهایی‌ و نخلستانهایی‌ ‌از‌ نخل‌ خرما و رطب‌ و ‌از‌ مو انگور و شکافتیم‌ ‌در‌ ‌آن‌ زمین‌ میته‌ و ‌در‌ ‌آن‌ جنّات‌ چشمه‌هایی‌ ‌از‌ آب‌.
و ذکر نخیل‌ و اعناب‌ ‌از‌ باب‌ مثال‌ ‌است‌ و الّا فواکه‌ و میوه‌ها بسیار ‌است‌ چه‌ ‌از‌ اشجار ‌باشد‌ مثل‌ سیب‌، ‌به‌، هلو، گلابی‌، شلیل‌ و اشباه‌ اینها، چه‌ فواکه‌ زمینی‌ ‌باشد‌ مثل‌ هندوانه‌، خربوزه‌، بادنجان‌، کلم‌ قمری‌، شلغم‌، بقولات‌، تره‌، نعناع‌ ترخون‌، ریحان‌ و ‌غیر‌ اینها ‌از‌ مأکولات‌ انسان‌ و حیوانات‌ جل‌ّ الخالق‌.
وَ جَعَلنا فِیها جَنّات‌ٍ جنّات‌ ‌از‌ ماده جن‌ّ ‌است‌ بمعنی‌ مستور و لذا طائفه‌ جن‌ ‌را‌ جن‌ گفتند ‌بر‌ اینکه‌ ‌بر‌ انسان‌ مستور هستند دیده‌ نمی‌شوند چنانچه‌ می‌‌-‌ فرماید ‌در‌ مورد شیاطین‌ إِنَّه‌ُ یَراکُم‌ هُوَ وَ قَبِیلُه‌ُ مِن‌ حَیث‌ُ لا تَرَونَهُم‌ اعراف‌ آیه 26 و ‌در‌ ‌اینکه‌ باغستان‌ها و نخلستان‌ها چنان‌ اشجار سر بهم‌ آورده‌ و سایه‌ انداخته‌ ‌که‌ خورشید و ماه‌ و ستارگان‌ و آسمان‌ دیده‌ نمیشود.
مِن‌ نَخِیل‌ٍ وَ أَعناب‌ٍ ذکر نخیل‌ و اعناب‌ ‌از‌ باب‌ مثال‌ ‌است‌ و امتیاز ‌اینکه‌ دو ‌از‌ سایر فواکه‌ و میوه‌ها ‌برای‌ شدّت‌ احتیاج‌ بشر ‌است‌ ‌از‌ بسرش‌ ‌تا‌ شیره‌ و سرکه‌اش‌ و لذا ‌در‌ میان‌ فواکه‌ ‌اینکه‌ دو مورد زکات‌ شد چنانچه‌ ‌در‌ حبوب‌ گندم‌ و جو مورد شد زیرا احتیاج‌ ‌به‌ ‌اینکه‌ دو بیش‌ ‌از‌ سایر حبوبات‌ ‌است‌ ‌که‌ اینها ‌را‌ غلّات‌ اربعه‌ میگویند چنانچه‌ ‌در‌ حیوانات‌ ‌که‌ مأکول‌ انسان‌ هستند انعام‌ ثلاثه‌: شتر، گاو، گوسفند و بز نیز حکم‌ گوسفند دارد و احتیاجات‌ ‌به‌ ‌آنها‌ ‌از‌ پوست‌ ‌آنها‌ ‌تا‌ شیر ‌آنها‌ و روغن‌ و کره‌ و ماست‌ و پنیر و کشک‌ و سایر فوائد بسیار ‌است‌ و ‌در‌ میان‌ فلزّات‌ طلا و نقره سکه‌ دار چون‌ تمام‌ معاملات‌ بسته‌ ‌به‌ ‌آنها‌ ‌است‌ ‌اینکه‌ نه‌ چیز ‌است‌ ‌که‌ مورد زکاة ‌است‌.
وَ فَجَّرنا فِیها مِن‌َ العُیُون‌ِ ضمیر ‌فیها‌ ممکن‌ ‌است‌ ‌به‌ ارض‌ ‌باشد‌ ‌که‌ ‌در‌ ‌آیه‌ قبل‌ فرمود و ممکن‌ ‌است‌ ‌به‌ جنّات‌ ‌باشد‌ لکن‌ اول‌ بنظر اقرب‌ می‌آید.

[Dr.Shahsavarani]

چه نکات جالبی

متشکر از دقت نظر و وقتی که صرف می کنین برای تفهمی بهتر این معانی عالی برای ما